Sardeg

Ar sardeg (sardu pe limba sarda er yezh-se) zo ur yezh romanek komzet en enez Sardigna. E-skoaz ar yezhoù all deveret eus al latin ez eo an hini a zo pellaet an nebeutañ diouzh an henyezh a-fed fonologiezh.

Sardeg a gomzer en darn vrasañ eus an enezenn, nemet e kêr Alghero ma komzer katalaneg, hag en inizi bihan er mervent, e proviñs Carbonia-Iglesias, ma vez komzet tabarchino, ur rannyezh ligurek. War-dro 80 % eus annezidi Sardigna a gompren sardeg hag etre 65 ha 70 % a gustum ober gantañ.

Er sardeg e-unan ez eus div rannyezh vras :

• al Logudoresu (e kreiz an enezenn), ar rannyezh chomet an tostañ d’al latin hag an hini he deus ar muiañ a vrud.
• ar c’h-Campidanesu (e su an enezenn), ar rannyezh gant ar muiañ a gomzerien, el lodenn eus ar vro m’emañ ar gêr-benn Cagliari (Casteddu).

A-hend-all e reer rannyezhoù sardek a-wechoù, daoust m’int disheñvel-mat diouzh an div rannyezh kent, eus :

• ar gallurese (gadduresu), komzet e proviñs Gallura, e biz Sardigna, hag a zo ur rannyezh korsek evit gwir, komzet gant diskennidi tud deuet eus Korsika er XV^vet kantved,
• ar sassarese (sassaresu), komzet e proviñs Sassari, e gwalarn an enezenn, hag a zo hanter-hent etre ar c’horseg hag ar sardeg.

An holl rannyezhoù-se zo bet levezonet un tammig gant ar c'hatalaneg hag ar spagnoleg abalamour m’eo bet stag Sardigna ouzh kurunenn Aragon e-pad meur a gantved.

Abaoe 1997 eo anavezet yezhoù an enezenn gant lezennoù Sardigna hag Italia. Ur yezh skrivet unvan zo bet savet, al Limba Sarda Comuna (sardeg boutin), evit unaniñ an div rannyezh vras. Ken-ofisiel eo ar yezh voutin-se hag an italianeg en enezenn.